Uzroci steriliteta i lečenje: Neplodnost kod žena i muškaraca

Stručnjaci ističu da je neplodnost problem modernog doba koju osim fizioloških faktora uzrokuju i izloženost stresu, loše životne navike, zagađena okolina, ali i činjenica da se parovi sve češće u kasnijim godinama odlučuju za potomstvo.

Foto: Guliver/Thinkstock

Ono što je važno naglasiti pre svega, jeste činjenica da sterilitet nije bolest već nemogućnost začeća. „O sterilitetu ili neplodonosti govorimo onda kada posle godinu dana redovnih seksualnih odnosa nije došlo do ostvarivanja trudnoće“, kaže naš sagovornik prof. dr Artur Bjelica iz Poliklinike Novakov. Koji su najčešći uzroci steriliteta kod muškaraca i žena, te i kako se leči ovaj problem otkriva nam naš sagovornik u nastavku…

Koji su uzroci neplodnosti?
– Razlikujemo muške i ženske faktore neplodnosti. Kod muškaraca loš nalaz spermograma uzrokuju infekcije, povrede, razvojne anomalije, ili pak genetske odrednice. Od ženskih uzorka najčešće je u pitanju problem sa jajovodima koji nastaje nakon ponavljanih infekcija genitalnog trakta, zatim sledi problem sa ovulacijom, anomalije materice i grlića i postojanje endometrioze (bolest kod koje je tkivo slunice materice nalazimo van uobičajenog mesta).

Kako se dijagnostikuje neplodnost?
– Potrebno je uraditi spermogram kod muškaraca, kako bi se utvrdio broj spermatozoida, njihova pokretljivost, poremećaj građe ili nepostojanje u ejakulatu. Kod žena se, sa druge strane, pre svega rade analize hormona i proverava se prohodnost jajovoda kako bi se ustanovila njihova prohodnost. Prohodni jajovodi neophodni su da bi spermatozoid mogao da dođe do jajne ćelije i da nakon oplodnje embrion stigne do materice.

Koje su metode lečenje steriliteta?
– Sterilitet se može lečiti operativnim putem, podsticanjem ovulacije ili pak tehnikama asistirane reprodukcije – inseminacija ili se pokreće proces vantelesne oplodnje.

Ko sve može da ide na vantelesnu oplodnju, i šta ovaj proces sve podrazumeva?
– Vantelssnoj oplodnji podvrgavaju se parovi koji ne mogu da ostvare potomstvo na drugi način. Proces se sastoji od pripremne faze, faze stimulacije, zatim sledi aspiracija jajnih ćelija i oplodnja u laboratorijskim uslovima i finalna faza – embriotransfer (vraćanje embriona u materičnu šupljinu).

Da li je tačno da se u nekim slučajevima postupak VTO obustavlja i zašto?
– Postupak se može obustaviti ukoliko nema reakcije jajnika na stimulaciju, ako jajne ćelije nisu adekvatnog kvaliteta ili pak nije došlo do oplodnje. Stopa uspeha je oko preko 40 odsto, ali se ne završe sve te trudnoće porođajem. Oko 30 odsto žena koje su prošle VTO će uspešno održati trudnoću i poroditi se.