Kolekcija Pavla Beljanskog: Biseri moderne od 19. novembra u Umjetničkom paviljonu u Zagrebu

Spomen-zbirka Pavla Beljanskog iz Novog Sada, od 19. novembra 2015. do 10. januara 2016. godine predstaviće se u Umjetničkom paviljonu u Zagrebu, izložbom Kolekcija Pavla Beljanskog: Biseri moderne. Izložba će biti otvorena u četvrtak, 19. novembra u 19 časova.

Kosta Mili

Postavkom Kolekcija Pavla Beljanskog: Biseri moderne, do sada najobimnijim izložbenim poduhvatom Spomen-zbirke, prvi put u istoriji muzeja gotovo polovina kolekcije diplomate Pavla Beljanskog biće prikazana izvan Srbije, označavajući njen povratak na međunarodnu umetničku scenu. Umjetnički paviljon, kao mesto sagledavanja odabranih poglavlja iz likovne i kulturne sadašnjosti i prošlosti, logičan je izbor za prikazivanje kulturne baštine regiona. Autori izložbe su istoričari umetnosti dr Jasna Jovanov i dr Zvonko Maković.

Ivan Radović

Ivan Tabaković

Članak se nastavlja posle reklama

U godini u kojoj se obeležava pet decenija od smrti Pavla Beljanskog (1892–1965), hrvatska publika će moći da vidi 80 odabranih umetničkih dela 30 autora zastupljenih u njegovoj kolekciji. Ovi umetnici pripadaju minhenskom krugu impresionista ili internacionalnom krugu Pariske škole.
Među njima su Nadežda Petrović, Milan Milovanović, Jovan Bijelić, Kosta Hakman, Petar Lubarda i mnogi drugi. Pojedini autori poput Petra Dobrovića, Save Šumanovića, Ivana Tabakovića, Milana Konjovića ili Ignjata Joba delovali su i u okviru zagrebačke likovne scene.
Izdvaja se najmarkantnija ličnost kulturnog života Zagreba i Hrvatske, slikar Vlaho Bukovac, koji je inicirao izgradnju Umjetničkog paviljona 1895. godine. Njegova slika Velika Iza (1882) zauzeće istaknuto mesto u postavci i ujedno naglasiti značaj za instituciju u kojoj se čuva – ona je bila ishodište za osnivanje Nagrade Spomen-zbirke Pavla Beljanskog za najbolji diplomski rad iz nacionalne istorije umetnosti.
Posebnu simboliku ima i delo Marina Tartalje Mladi diplomata (1923) svojevrsni lajt motiv izložbe, koje se smatra inicijalnim za oblikovanje jedne od najznačajnijih privatnih zbirki na prostoru bivše Jugoslavije.

Milan Konjović

Pojedina dela iz kolekcije i ranije su učestvovala na značajnim međunarodnim izložbama između dva svetska rata i retrospektivnim postavkama jugoslovenskog slikarstva posle Drugog svetskog rata.
Ova praksa nastavljena je do danas, te kolekcija kontinuirano dobija potvrdu svoje аntologijske vrednosti ukazujući na najviše domete, kosmopolitizam i evropski kontekst kulturnih zbivanja u regionu prve polovine XX veka.
Izložba je deo sveobuhvatnog projekta razmene izložbi između Srbije i Hrvatske: paralelno sa predstavljanjem kolekcije Pavla Beljanskog u Zagrebu, u Spomen-zbirci Pavla Beljanskog biće realizovana izložba Miroslav Kraljević i sledbenici iz zbirki Moderne galerije iz Zagreba, autora dr Zvonka Makovića (3. decembar 2015 – 21. februar 2016).
Ideja o međumuzejskoj saradnji institucija koje spadaju među najznačajnije nacionalne čuvare baštine važna je za kulturu obe zemlje, kako za sagledavanje kulturnih tokova u regionu tako i za celokupnu evropsku istoriju umetnosti.
Cilj autora obe izložbe je da se komparativnim pristupom sagleda i prikaže stvaralaštvo na jugoslovenskim prostorima između dva svetska rata.

Ljubomir Ivanović, Pariz 1930.

Realizaciju projekta Kolekcija Pavla Beljanskog: Biseri moderne su podržali Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije, Pokrajinski Sekretarijat za kulturu i javno informisanje, Ministarstvo kulture Republike Hrvatske, Gradski ured za obrazovanje, kulturu i sport iz Zagreba, Nacionalni komitet ICOM-a Srbije i medijski pokrovitelji Color Press Group, RTV Srbije, RTV Vojvodine, Politika, Dnevnik, SeeCult, Art magazin, Breakfast i druge medijske kuće.
Tokom trajanja izložbe u Zagrebu publika će na različite načine moći da se upozna sa kolekcijom Pavla Beljanskog i institucijom u kojoj se ona čuva: kroz stručna tumačenja, filmske projekcije i preko različitih publikacija iz bogate izdavačke delatnosti.