Kako nastaju bore
Nega kože lica nije samo pitanje estetike nego i potrebe. Očuvanje lepote i mladosti danas je imperativ svake žene. Kako usporiti starenje, nastanak bora i gubitak čvrstoće, pitanje je koje postavlja svaka dama.
Kako bismo što bolje razumeli proces starenja kože i naučili šta je sve potrebno da bismo sprečili prevremeno starenje, važno je znati kakva je građa kože, šta uzrokuje nastanak bora kao i koji sve tipovi bora postoje.
Koža je po svojoj površini najveći ljudski organ. Baš kao i svi drugi organi i koža sa godinama stari. Budući da starenje kože nije uzrokovano samo genetikom, već i faktorima iz okruženja, saznajte zašto i kako nastaju bore.
Građa kože
Koža se sastoji iz 3 osnovna sloja – epidermis, dermis i hipodermis. Za spoljašnji izgled kože, najzaslužniji je srednji sloj – dermis. Srednji sloj – dermis daje koži čvrstinu, a građen je od kolagenskih i elastinskih vlakana kao i međućelijske supstance. Još jedan ključan faktor za čvrstoću i organizaciju ćelija u koži je protein vimentin koji se nalazi unutar fibroblasta i deo je citoskeleta koji ćelijama daje oblik i fleksibilnost.
Mreža kolagenskih i elastičnih vlakana odgovorna je za elastičnost kože i rastegljivost kože. Međućelijsku supstancu čine složeni spojevi proteina i šećera, od kojih je najvažnija hijaluronska kiselina, koja je zbog velike moći vezivanja vode odgovorna za čvrstinu kože.
Prirodno starenje kože
Prvi i osnovni faktor nastanka bora, koji je genetski određen, je prirodno starenje kože. Sa godinama se smanjuje prirodna proizvodnja hijaluronske kiseline u ćelijama što dovodi do opuštanja kože.Takođe i kolagen, i njegova proizvodnja smanjuje se godinama, a time i elastičnost kože, a zbog suvoće kože sitne bore postaju još vidljivije.
Mimika lica
Na licu se nalazi 25 mišića, odgovornih za mimiku lica. Svaki ih čovek koristi na sebi svojstven način, zbog čega nastaju i specifični izrazi lica. Mimične bore nastaju usled korišćenja tih mišića, već nakon 20. godine života, najčešće na čelu, oko očiju i na obrazima.
Uticaj spoljašnje sredine
Prevremena pojava bora, suvoća kože i neravnomerne pigmentacije kože neke su od posledica oštećenja uzrokovanih suncem. Takve promene nastaju usled prodiranja UV zraka u kožu i oštećuju strukturu kolagena i elastičnih vlakana uzrokujući gubitak elastičnosti kože i sposobnosti vezivanja vlage, uz postupno razvijanje bora. Ubrzanim životni ritam, kao i stres je takođe vrlo važan uzrok prevremenog starenja kože.
Alkohol, a posebno cigarete utiču na ubrzano starenje kože, pojavu bora i gubitak prirodne pigmentacije kože. Naravno da i loš kvalitet vazduha kao i smog loše utiču, tj. ubrzavaju starenje kože.
Osim toga, na prevremeno starenje kože značajno utiče i loša ishrana. Redovan unos hrane bogate belančevinama i vitaminima ima značajnu ulogu u tempu starenja kože.
Kako nastaju bore?
Glavni razlog nastanka bora su promene u dermisu. Naime, nakon 40 godine usporava se aktivnost fibroblasta, čime dolazi do manje proizvodnje kolagena i elastina. Elastinska vlakna postaju manje elastična pa stvaraju skupove tkiva koji se degenerišu. Takođe, dolazi i do smanjenja količine i kvaliteta kolagenskih vlakana, dok ih sa druge strane učestalo „napadaju“ slobodni radikali.
Slobodni radikali su reaktivni i štetni molekuli iz okoline, hrane kao i nusprodukti našeg organizma. Stalni napadi slobodnih radikala tokom godina uzrokuju promenu strukture kolagena, koji umesto da bude čvrst i postojan, postaje mekan i elastičan pa koža poprima opušten izgled.
Uz slobodne radikale koji prirodno nastaju u našem organizmu, radikali se aktiviraju i delovanjem sunčeve svetlosti jer koža apsorbuje sunčeve zrake. Sunčeva svetlost takođe podstiče enzime koji uništavaju masti u ćelijama kože te uzrokuju oslobađanje arhidonske kiseline, hemijske materije koja podstiče upalne reakcije što ubrzava proces starenja.
Unutar ćelija kože, šteta nastala delovanjem slobodnih radikala deluje kao aktivator na hemikalije koje pak DNK molekulama poručuju da podstaknu upalu. Svaki put kada se to dogodi, upala ostavlja male ožiljke, a kada se ti ožiljci nagomilaju, nastaje bora.
Na nastanak bora utiče još jedan proces koji se prirodno događa u našoj koži. Taj proces naziva se glikacija, a označava vezanje šećera za kožne proteine.
Glikacija negativno utiče na kolagen i elastin budući da glikacijski proteini postaju nefleksibilni i gube čvrstoću i elastičnost. Glikacija dodatno ubrzava starenje kože uzrokujući pojavu dubokih bora i gubitak tonusa kože.
Tipovi bora
Bore nadusnice
Glavni uzroci razvoja bora oko usana su sunce i pušenje. Uz to, i drugi faktori iz okruženja, poput hladnoće, smoga i ishrane, imaju veliku ulogu. Područje iznad usana je pri tome najviše zahvaćeno borama.
Bore u uglovima usana
Najčešće se javljaju tek nakon menopauze, kada dolazi do niza promena kod žena koje izazivaju spuštanje lica. U prvom redu, smanjuje se potkožni sloj masti koji licu daje volumen. Starenje pre svega predstavlja gubitak volumena jer je padom estrogena smanjena produkcija kolagena. Sve zajedno rezultuje spuštanjem lica koje se prvo manifestuje pojavom bora u području uglova usana.
Bore na čelu
Bore na čelu su najčešće mimične bore. Zbog brojnih mimičnih pokreta oštećuje se vezivno tkivo, što je uzrok nastajanju bora. Genetika ima velik uticaj jer ako je jedan od vaših roditelja imao bore na čelu, pogotovo ako je to otac, tada su mogućnosti da ih i vi dobijete znatno veće.
Bore oko očiju
Bore oko očiju nastaju usled uticaja iz okoline, pre svega sunca, i kao posledica brojnih pokreta očnog mišića tokom života. Uz sunce, i ostali faktori iz spolašnje sredine, poput pušenja, smoga i stresa, podstiču razvoj bora. Uticaju iz spoljašnje sredine oštećuju vezivno tkivo i stanjuju kožu, što podstiče razvoj bora.
Nazolabijalne bore
Oko područja usta nalazi se mišić kružnog oblika, zahvaljujući kome usne možemo nabirati i izvoditi sa njima ostale pokrete. Na rubovima mišića nalazi se vezivno tkivo koje se spaja sa susednim mišićima. Zbog brojnih pokreta usta dolazi do slabljenja vezivnog tkiva pri čemu nastaju mimične bore koje nisu znak starenja. Međutim, starenjem se koža opušta što dodatno naglašava nazolabijalne bore.
Bore između obrva
Bore između obrva nastaju usled mrštenja na navedenom delu lica, te odaju neželjene izraze lica, kao što su srdžba ili ljutnja.
Možemo zaključiti kako su bore odraz genetske predispozicije, ali i uticaja koji dolaze iz spoljašnje sredine. Nastanak bora je neizbežan proces i ne može se zaustaviti, ali se može usporiti i ublažiti korišćenjem odgovarajućih proizvoda za negu i zaštitu kože.
Izvor:blog.nuxe.rs